Posted by: avcioglu - December 19, 2016 4:11:00 PM |
---|
[h][b]Bu kısımda tasarım ile ilgili konulara yer verilecektir. Bu formun gereksiz yere dolmaması için sorularınızı başka form açarak sorunuz.[/b][/h] Bu sayfadaki açıklamalar belli aralıklarla form üyemiz Murat Kurt bey tarafından sunum haline getirilmektedir, sunumu [h][b]([attach]747[/attach])[/b][/h] adresinden indirebilirsiniz. [size=7][i][b]N-M2-M3 etkileşimi[/b][/i][/size] Stasteel programında profillerde basınç ve eğilme etkisi birlikte incelenir. Bu etkiler genellikle profil kapasitesine oranlanıp birleştirilerek elde edilen toplamın 1'den az olması istenir. Etkileşim forumlleri, burkulma ve burulmalı burkulma etkilerini de göze alır. Aşağıdaki formüller incelendiğinde: [attach]340[/attach] formülün temel olarak üç parçadan oluştuğu görülür. Yine görüldüğü gibi Zayıf yön momenti etkileri daha kritik durumdadır, çünkü profilin zayıf yön dayanımı daha azdır. [attach]341[/attach] Benzer kontroller Eurocode tarafıdan değişik durumlarda yapılmaktadır. Narinlik ile ilgili terimler ileriki konularda açıklanacaktır. [attach]342[/attach] TS648'e bakıldığında, benzer şekilde gerilmeler üstünden karşılaştırma yapılmaktadır. TS648 elastik hesap yaptığı için, sadece zayıf yön momenti incelendiğinde bile profil yetersiz gözükmektedir. Bu hesap çok basitçe kontrol edilebilir, M/W=916 kN.cm/47,3cm3=19,36kN/cm2 lik gerilme elde edilir. Burkulma etkileri ihmal edilerek emniyet gerilmesi tamamen alınsa bile profil yetersiz durumdadır. Eurocode yönetmeliğinde depremli kombinasyonlar aynı olmasına rağmen taşıma gücüne göre hesap yapıldığı için özellikle zayıf yön momenti açısından önemli ekonomi sağlanmaktadır. |
Posted by: avcioglu - January 2, 2017 7:00:16 AM |
---|
[size=7][b][u]Sehim Hesabı Kabulleri[/u][/b][/size] Stasteel programında, sehim hesabı yapılırken kiriş uzunluğu, kirişin kesme kuvveti diagramına ve düğüm noktası tesirlerine bağlı olarak seçilir. Bu sayede kirişlerde ek olması durumunda veya tali kirişler bağlanması durumunda da doğru uzunluk alınır. Örneğin 9m uzunuğundaki ana kirişlere 1m arayla tali kirişler bağlanmış olsun. Kesme kuvveti diagramı aşağıdaki gibi olacaktır: [attach]349[/attach] Görüldüğü gibi ana kirişin sehim kontrol noktaları, kesme kuvveti diagramından anlaşılabilmektedir. Bazı durumlarda neyin taşıyıcı neyin taşınan olduğuna mühendis bile karar veremez, yine en iyi sonuç kesme kuvveti diagramından alınmaktadır. Bu durumda programın verdiği sehim hesabı aşağıdaki gibidir: [attach]350[/attach] Ana kirişin uzunluğunun 9m alındığı, ayrıca basit kiriş olarak çalıştığı düğüm noktası tepkilerinden de anlaşılmaktadır. Ana kirişi örneğin iki parçaya bölseydik, sistemin statiği değişmeyeceği için yine aynı hesap yapılırdı. Basit kiriş sehim sınırı olarak bilindiği gibi TS648'de L/300 şartı aranmaktadır. Eurocode'da [EN 1990:2002] kısmında [A1.4 Serviceability limit states] başlığı altında sehim kombinasyonları ve tanımları yapılmış, izin verilen sehimi yapının kullanım ihtiyaçlarına ve yerel yönetmeliklere bağlamıştır(Net rakam vermemektedir). Buna binaen Eurocode yönetmeliği seçilirse de L/300 üzerinden kontrol yapılır. Kren kirişlerinde EN1993-6:2007 tablo 7.1 uyarınca L/600'e izin verilmektedir. Stasteel programında bu opsiyonlar kulanıcıya açık olmakla birlikte basit kirişlerde L/300, konsol kirişlerde L/250, kren kirişlerde L/600 olarak alınır. ------------------------------------------------------------- [size=7][b][u]Birleşim tipinin sehime etkisi[/u][/b][/size] Seçilen birleşim tipinin yapının taşıyıcı sistem davranışına önemli etkisi bulunmaktadır. Bazı birleşimler ankastre, bazıları mafsallı, bazıları yarı ankastre sayılırlar. Bazı durumlarda bunun ayrımına tam olarak yapabilmek zor olsa da yapıya etkisinin yaklaşık veya kesin yöntemlerle hesaba alınması gerekmektedir. Örneğin kolon-kiriş bağlantılarında sık kullanılan bulonlu sistemde: [attach]842[/attach] aynı birleşimin iki farklı bulon dağılımını göze alalım. Bütün elemanlar aynı, sadece bulonların yeri farklı durumdadır. Yanlız bu dağılım, birleşimin kuvvet kolu uzunluğunu değiştirmektedir. Buna binaen iki birleşimin rijitlikleri de değişmektedir. Bulonların ortada olduğu duruda: [attach]843[/attach] kırmızı ile işaretlenen 2285.7kNm dönme rijitliği bulunmaktadır. Bulonlar profilin dışına çıktığında ise: [attach]844[/attach] 6663.6 ve 4603.3kNm dönme rijitliği oluşmuştur. Burada dikkat edilmesi gereken hususlar: *Dönme rijitliği kNm cinsindendir. Yani ilk birleşime 2285.7kNm moment uygularsanız 2285.7kNm/2285.7kNm=1(birimsiz=radyan) birim dönme elde edersiniz. *İkinci birleşim ilkinden 2-3 kat daha rijittir, yani aynı dönmeyi elde etmek için 2-3 kat moment uygulamanız gerekir. *İkinci birleşimde + ve - moment farklı rijitlikte çalışmaktadır. Çünkü negatif momenti karşılayan iki bulon, pozitif momenti karşılayan tek bulon vardır. *Rijitlik hesapları sadece bulon yerlerine bağlı değil, plaka kalınlığı, varsa rijitleştirme levhası, kolon profiline de bağlıdır. Birleşim rijitliğindeki fark karşımıza ilk olarak şekildeğiştirme diyagramlarında çıkar: [attach]845[/attach] Görüldüğü gibi aynı yükle yüklenmiş iki çerçevenin şekildeğiştirmesi farklı durumdadır. Ayrıca güçlü birleşim dağılımda rijit davranacak ve momenti üstüne çekecektir: [attach]846[/attach] Zayıf birleşim ise fazla moment alamayacak ve bu moment açıklıkta karşılanacaktır. Bunun sonucu olarak, [u][b]zayıf birleşim kullanıldığı takdirde açıklık sehimi daha fazla olur.[/b][/u] [u][b]Konsol kısmının mafsallı olması durumu:[/b][/u] Bazı birleşimler için ise tam mafsallı kabulü yapılır. Özellikle başlıkların kesildiği, devam etmediği durumlarda sistem mafsallı sayılarak bütün momentin açıklıkta karşılanması istenir. Bu birleşimler konsol sistemde uygulandığı takdirde statik olarak labile yakın bir sistem elde edilir. [u]Profil taşıma gücü ve birleşim hesapları kurtarsa bile, sehim uyarısı alınır[/u] [attach]847[/attach] Bu durumda çözüm şöyle olabilir, konsol sistemlerde momentin karşılanacağı tek yer ana sisteme bağlanan uc olduğu için ve sehim hariç diğer hesaplar kurtardığı için kontrollü bir şekilde birleşim rijitliği artırılarak sehimin değişimi izlenir: [attach]848[/attach] Sistemin ana kiriş ile bağlandığı noktaya biraz rijitlik verilir, çözümden sonra birleşimin kurtarıp kurtarmadığı kontrol edilir. Birleşim elemanları gelen momente göre kontrol edilmektedir: [attach]849[/attach] Rijitlik yeterince artırıldığında, moment diyagramı da beklendiği gibi konsol moment diyagramına döner: [attach]850[/attach] ve konsol kısmın labilliği ortadan kalkarak sehimlerde kurtarır hale gelir: [attach]851[/attach] |
Posted by: avcioglu - January 5, 2017 12:53:02 AM |
---|
[size=7][b][u]Kayma bölgesi kontrolü TDY07 4.3.4.3(a)[/u][/b][/size] Bilindiği gibi deprem yönetmeliği, kayma bölgesinin kesme dayanımını, bağlanan kirişlerim kapasitesine bağlı olarak kontrol etmektedir. Özellikle iki taraftan kiriş bağlanan kolonlarda, iki kirişin birden kapasitesi hesaba girdiği için kurtarmakta zorluk çıkabilir: [attach]355[/attach] Bu durum için birkaç çözüm mevcuttur. Program gerekli gövde kalınlığını da raporlarda belirtmektedir. İstenirse kolon gövdesine ek levhalar koyularak bu kalınlık sağlanır: [attach]554[/attach] Diğer bir çözüm, yönetmelik normal sünek tasarlanan iki kata kadar olan yapılarda bazı yüksek sünek kontrollerini istememekte veya kriterlerini azaltmaktadır. Bu yapı tek katlıdır, ve programa kat tanımı yapılmamıştır. Kat tanımı yapmak için: [attach]356[/attach] Sisteme herhangi bir aksdan bakılır, kat tanımı yapılacak ızgara seçilir ve ANA KAT tanımı yapılır. [b][u]Yeni güncellemelerde "0" kotunu da ANA KAT olarak tanımlamalısınız[/u][/b] Ayrıca programın "Yapı Bilgi" kısmında R katsayısı olarak Normal Süneğe uygun seçim yapılırsa 4.4.2.3 maddesine göre 4.3.4.3(a) kontrolünde kiriş kapasitesi yerine çarpanları büyütülmüş statik değerler kullanılacaktır. [attach]357[/attach] Tasarım kesme kuvveti bu uygulama ile 1779 kN'dan 187 kN'a düşürülmüştür. Birleşim bölgesi kapasitesi iki durumda da 762 kN'dur. Bu yapı esasında küçük bir yapı olduğu için gelen kuvvetlere göre tasarımda rahatlıkla sistem kurtarmaktadır. |
Posted by: avcioglu - March 11, 2017 8:22:48 AM |
---|
[size=8][u][b]Kren yüklerinin seçilmesi[/b][/u][/size] [attach]410[/attach] Ayrıca bakınız: [url=http://staforum.sta4.net/posts/t272-kren-projesi]Kren Örnek Projeleri[/url] [size=8][u][b]Kren birleşimi[/b][/u][/size] Seçilen birleşimde, kren kirişi başlığı kolona bağlanacaksa raya dik yatay yükler başlık üzerinden direk kolona aktarılacağı için profil ekseninde burulma ortaya çıkartmayacağı düşünülebilir. Eğer böyle bir birleşim yoksa, kirişe başlık hizasından yandan tutulacağı alt noktaya kadar program otomatik olarak "EK BURULMA" yükü yükleyecektir. EK BURKULMA yükünün seçiminde, program kirişleri yandan tutan yüzey/makas/çubuk sistemi olup olmadığını da kontrol eder. EK BURULMA yükünün yüklenmesini istemiyorsanız soldaki seçeneği seçiniz. [attach]560[/attach] [size=8][u][b]DIN-15018e göre kren tipi seçimi[/b][/u][/size] Programda TS-EN13001 veya DIN-15018e göre kren tipi seçimi yapılmalıdır. Uygulama kolaylığı aşısından genellikle DIN-15018 seçilir: [attach]1617[/attach] Bu yönetmelik iki parametreye göre kreni tanımlar: [attach]1618[/attach] [attach]1619[/attach] Yük kaldırma hızı bilinmiyorsa, aşağıdaki tablodan da yararlanılabilir [attach]1620[/attach] |
Posted by: avcioglu - March 21, 2017 4:31:21 AM |
---|
[u][b][size=8]Narinlik Terimleri[/size][/b][/u] Eurocode yönetmeliğinde genel olarak χ sembolü narinliği ifade eder. Birçok yerde kullanılmaktadır, en basit şekilde şöyle açıklanabilir: [attach]420[/attach] Formülden anlaşıldığı gibi, narinlik katsayısı dayanım ile çarpılır, yani narinlik katsayısı "1" ise dayanımda azalma olmaz. Formülün ana mantığı: [KUVVET] / [DAYANIM] < 1 şeklindedir. Narinlik arttıkça dayanım çarpanı ve kesit dayanımı azalır, formül 1'den büyük değer alır. Narinliği etkileyen faktörler şunlardır: [attach]417[/attach] Bu etkenleri teker teker ele alırsak: [u][size=6]Malzeme kalitesi[/size][/u] Malzeme kalitesi arttıkça ε değeri azalır ve daha narin kesit oluşur. [u][size=6]Atalet yarıçapı[/size][/u] Atalet yarıçapı kesit şekliyle ilgilidir. ([url=https://tr.wikipedia.org/wiki/Eylemsizlik_yar%C4%B1%C3%A7ap%C4%B1]açıklama[/url]) Aynı alana sahip farklı kalınlıklardaki profillerin atalet yarıçapı farklı olur. Örneğin boru profilin çapını artırıp et kalınlığını azaltarak aynı alanı elde edebilirsiniz fakat atalet yarıçapı artmış olur. [u][size=6]Burkulma boyu[/size][/u] Profil yeterince tutulu değilse burkulma boyu artacağı için narinlik de artar. Stasteel'de çözümde yapılan burkulma kabul ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Gerekli durumlarda basit burkulma önlemleri alarak kesitler küçültülebilir.(aşağıda öneri getirilecek) [attach]418[/attach] [u][size=6]Kesit şekli[/size][/u] Kesit şeklinin de burkulmaya etkisi vardır, fakat bu ana parametrelerden biri değildir. [u][size=7]Projem kurtarmıyor kesit mi büyütmeliyim?[/size][/u] Evet. Gerekirse kesit büyütmelisiniz. Bu sene kış biraz sert geçti, yıllardır kullanılan birçok çatı ne yazık ki göçtü. Artık herkez fabrikasını atolyesini vs. sigortalattığı için sigorta şirketleri müteahhitin ve mühendisin yakasına yapışıyor. Herkez yanlış yapabilir, fakat lütfen yanlışı referans almayın. Yönetmelikler inşaat yapılarını 40-50 sene kullanılacak gibi boyutlandırır, yani müteahhitin 20 senedir aynı işi yapıyor olması sizi ve onu her zaman kurtarmaz. Tabi Allah göstermesin can kaybı da olabilir o artık işin başka bir boyutu. Bile bile hata yapmamak lazım. Tabi kesit büyütmeden yapılabilecek şeyler de var. İlk olarak kesitteki sorunun narinlikten mi kaynaklandığını kontrol edin. Başka sorunlar da olabilir, şu anki konumuz narinlik olduğu için bu konuyla ilgili olarak şunlar yapılabilir: [attach]419[/attach] *Ana kiriş ve makas başlıkları, doğru aşık sistemiyle ek maliyet olmadan tutulabilir. *Bir başka konu da, zayıf yön narinliğinde sorun varken ana yönde profil boşuna büyütülüyor olabilir. Narinliğin hangi yönden kaynaklandığına bakın. Mesela I profilin zayıf yön atalet momenti (ve haliyle atalet yarıçapı) U profile göre daha düşüktür. Aynı alana sahip U profil kullanarak da kesiti kurtarabilirsiniz *Bina şeklinde katlardan oluşan çelik yapılarda, kat tanımları yapılması durumunda o kattaki öteleme ve kesme kuvveti durumuna göre tutulma özelliği değişmektedir, varsa kat tanımlarının yapılması burkulma boyunu önemli miktarda azaltabilir: [attach]356[/attach] *Tanımlanan yükler gerçekçimi, kar yükü almaya gerek varmı, yapı animasyonu doğru mu vs. bunları kontrol edin. *Son olarak şunu söyleyebiliriz, basitçe F/A+M/W hesabını elle yapın, zaten burdan elde ettiğiniz gerilme büyükse narinlik vs. ile hiç ilgilenmenize gerek yok, kesiti büyütün. |
Posted by: avcioglu - March 29, 2017 2:51:47 AM |
---|
[u][b][size=8]Karşılıklı etki terimleri kyy, kyz, kzy, kzz[/size][/b][/u] EN 1993-1-1:2005’de bölüm 6.3.3’de yapısal elemanların basınç ve çift yönlü burkulmalı eğilme durumu detaylı olarak incelenmiştir: [attach]340[/attach] Etkileşim katsayıları: kyy: Y yönü(Ana yön) tesirlerinin Y yönü tasarımına etkisi kyz: Y yönü tesirlerinin Z yönü(Zayıf yön) tasarımına etkisi kzy: Z yönü tesirlerinin Y yönü tasarımına etkisi kzz: Z yönü tesirlerinin Z yönü(Zayıf yön) tasarımına etkisi [attach]429[/attach] k katsayıları, Cm0 katsayıları kullanılarak hesap edilir ve Cm0 artıkça k artar, tasarımın yeterli hale gelmesi zorlaşır. Cm0,X (veya programımızda Cm0,2) katsayısı ana yön etkilerinden, Cm0,Y (veya programımızda Cm0,3) katsayısı zayıf yön etkilerinden hesaplanır. Etkiler, moment diagramları ve elastik eğrilerden elde edilir. Program bu katsayıları Annex-A’da tarif edildiği şekilde hesaplamaktadır. Yukarıdaki şekilde hesapta zayıf yön etkileşim katsayısı yüksek çıktığı için zayıf yöne takviye gerekmektedir. Bu katsayılar 1.5’den büyük çıkıyorsa, müdahale edilip düşürülmeye çalışılmalıdır. [attach]430[/attach] Yapılan bu müdahale ile kZY katsayısı 1.67’den 0.77’lere düşürülmüştür. Aynı ana profili kullanan sistem iki kat güvenli hale gelmiştir. Gerekirse çaprazlarda daha küçük profil de kullanılabilir, önemli olan zayıf yönde yerdeğiştirmeye karşı tasarım yapılmış olunmasıdır. |
Posted by: avcioglu - April 26, 2017 2:05:38 AM |
---|
[size=8][u][b]Şekildeğiştirme ve Yükleme durumları[/b][/u][/size] Bazı durumlarda kullanıcılarımız profillerin kurtarmadığından veya sonuçların simetrik olmadığından bahsederek bize projelerini yolluyorlar. Bu durumda ilk bakılması gereken yapı animasyonu ve tesir diyagramlarıdır. Örneğin bize yollanan bir kanopi projesinde simetrik elemanların bazılarının kurtardığı bazılarının kurtarmadığı belirtildi: [attach]441[/attach] Böyle durumlarda biz de programın menülerinden raporları ve değerleri takip ediyoruz, hatayı daha kolay bulmamızı sağlayan özel araçlar bulunmuyor. İlk olarak şekildeğiştirmeye bakıldığında: [attach]440[/attach] şekildeğiştirmenin de simetrik olmadığı anlaşılır. Bir adım daha geri gidilip yükleme kontrol edilirse: [attach]439[/attach] Yüklerin bir köşeye yığıldığı görülür. Yığılan yer incelendiğinde de şu ortaya çıkar: [attach]436[/attach] Uca girilen küçük profil tam oturtulmadığı için tanımlanan yüzey elemanı yükleri simetrik dağıtamamıştır. [u][b]Görüldüğü gibi geriye doğru zincirleme giderek hata belirlenebilmektedir.[/b][/u] Hata belirlenince çözüm de kolay olur. Kaplama sistemi ve profil yeniden düzenlenirse yük dağılımları... [attach]438[/attach] ...buna bağlı olarak yerdeğiştirmeler... [attach]437[/attach] ...ve tasarım sonuçları düzelir: [attach]442[/attach] sistem simetrik olarak kurtaracaktır. [u][b]Genel olarak her projede yükleme dağılımlarını ve yapı animasyonlarını inceleyiniz[/b][/u] |
Posted by: avcioglu - June 22, 2017 3:51:29 AM |
---|
[size=7][u][b]Component metotla birleşim tasarımı[/b][/u][/size] Türk standartları TS EN 1993-1-8:2005 yönetmeliğine göre birleşimde bulon dayanımının yanında alın levhası ve profil de kontrol edilmelidir. Aşağıdaki örnekte bir bulonun dayanımı 231.29kN, bu bulona bağlı alın levhası kısmının dayanımı 175.94kN, kolon başlık kısmında bulonun çekmesinden dolayı dayanım 30.2kN’dur. Buna binaen yetersizlik durumunda bulon çapının artırılması veya alın levhasının kalınlığının artırılması bir yarar sağlamayacaktır. [attach]472[/attach] Yük dağılımları hesaplanan rijitliklere göre yapılmaktadır. Rijitlik hesaplamasında, rijitleştirme elemanlarının yeri önemlidir. Üst sıra bulon kolonun üstünü kapatan levhaya yakın olduğu için rijit çıkmış, yükün çoğunu üstüne almıştır. Bu yüzden bulon çapını artırmak yerine, bulonlar biraz aşağı çekilebilir. Birleşimde bulon sistemi kurtarmadığında temel olarak iki konu incelenmeli: - Neden kurtarmıyor(bulon, levha, profil başlık çekmesi, profil gövdesi ezilmesi, beton ezilmesi vs…) - Yük dağılımlarını nasıl daha iyi hale getirebilirim Birde alternatif olarak başka birleşimler kullanılabilir. Bu birleşim özelinde üstü kapalı şekil kullanılırsa, birleşimin taşıma gücü önemli biçimde artacaktır. [attach]473[/attach] ------------------------------------------------------- Örnek: Ekteki birleşimde bulonlar yetersiz gelmektedir: [attach]750[/attach] Bunun başlıca sebebi, bulonlar başlıklara yaklaştıkça sistemdeki yükün daha büyük bir bölümünü üstüne çekmekte, diğer bulonlara yük gitmemektedir. [attach]751[/attach] Bunu engellemek için bulon başlıktan uzaklaştırılmıştır ve guse yüksekliği artırılmıştır. Bu uygulama sistemin çok daha az bulonla kurtarmasına sebep olmuştur. Ayrıca istenirse kirişin üstüne de bulon çıkabilir: [attach]752[/attach] Alınan tedbirler ile yük dağılımı çok daha iyi hale getirilerek sistemdeki bütün bulonlardan yararlanılmıştır: [attach]753[/attach] ------------------------------------------------------- Örnek: Ekteki birleşimde yetersizlik mevcuttur: [attach]754[/attach] Yetersizliği gidermek için alın levhasına bağlı bulonlar büyütülmüştür. Fakat bunun tesiri olmamışdır. Çünkü hesap detaylarına bakıldığında, sistemin üstünü kapatan levhanın yetersiz olduğu gözükmektedir. Bu sebeple üst levhanın bulonları düzenlenerek sistem kurtarılabilir: [attach]755[/attach] ------------------------------------------------------- Kolon gövde yetersizliği [attach]841[/attach] Tasarımda kolon profili Component 1,2 ve 3 tarafından kontrol edilir. [attach]857[/attach] Bu kısımda hata çıkarsa, genellikle kolon gövdesinin ezilmesi durumunda sorun oluşur. Bunu gidermek için kuvvet kolu büyütülebilir (kiriş veya guse yüksekliği artırılması), veya gusenin devamına rijitleştirici levha koyulabilir. ------------------------------------------------------- Kolonun/levhanın bulondan gelen kuvveti taşıyamaması Bazı durumlarda kolon/levha et kalınlığı, bulondan gelen çekme kuvvetini taşıyamayabilir. Örneğin: [attach]853[/attach] Bu birleşimde bulonların çekmesi sonucu U profil gövdesinde hasar oluşabilir. Bunu yönetmelikte 4 ve 5 numaralı bileşenler kontrol eder: [attach]858[/attach] [attach]855[/attach] Görüldüğü gibi kolon profili, 6 adet bulondan gelen kuvveti güvenli olarak taşıyamamaktadır. Yapılabilecek çözümler: *Guse yüksekliğini artırarak gelen kuvveti azaltmak *Kolon profil kalınlığını artırmak(sorun alın levhasında ise alın levhası kalınlığı artırılmalı) *Kolonun içine ek levha koymak [attach]856[/attach] şeklindedir... ----------------------------------------------------------------- Profil yetersizliğinde, hangi kısmın sorun olduğunun bulunması: [attach]1210[/attach] [b]YETERSİZLİĞİN NEDENİ İNCELENMEZSE ÇÖZÜM DE ÜRETİLEMEZ[/b] |
Posted by: avcioglu - August 14, 2017 7:01:47 AM |
---|
[size=7][b][u]Assambly ile yapı üretimi[/u][/b][/size] Genelde üretim şu şekilde yapılır: [list][*]Bütün yapı atolyede üretilecek parçalar şeklinde düşünülür. Bu parçalara [i][b]assembly[/b][/i] denir.[/list] [list][*]Atolyede profillerin ve levhaların kesimleri yapılır. Bunun için parça çizimleri gerekecektir. Ve yine atölyede genellikle kaynaklama işlemleri yapılır. Bunun içinde parçalardan assamblylerin nasıl oluşturulacağını izah eden çizimler gerekecektir. Atolyeden çıkan her parça bir assemblydir.[/list] [list][*]Assembly’ler inşaat sahasına getirilir ve genellikle bulonlarla birbirlerine birleştirilerek yapının taşıyıcı sistemi oluşturulur. Birleştirme işlemi yapılırken aks, kat ve birleşim çizimleri gerekecektir.[/list] Örneğin, aşağıda görülen iki kolon ve bir kirişten oluşan “yapı” imal edilecek: [attach]484[/attach] Bu yapı iki tip assembly’den oluşur. Bu assemblylere SA1 ve BA1 ismi verilmiştir. SA1 assembly’sinden 2 adet, BA1 assembly’sinden 1 adet bulunmaktadır: [attach]485[/attach] [attach]486[/attach] Bu assembly’ler atölyede üretilecektir. Üretilmeleri için profillerin ve levhaların nasıl kesileceği bilinmelidir. Detay çiziminde, elemanların nasıl kesileceği veya delineceği hakkında bilgiler bulunmaktadır: [attach]487[/attach] Parçalar kesilir, kaynaklanır ve assembly’ler oluşturulur. İki tip toplam üç adet assembly şantiyeye yollanır. Şantiyede bu elemanların nasıl yerleştirileceği bilinmelidir. Bunun içinde yerleşim planlarına bakılır: [attach]488[/attach] [attach]489[/attach] Yerleşimleri tamamlamak için genellikle verilen çizimler yeterli olacaktır. Aks ve plan(aplikasyon) çizimlerinde assembly’lerin nasıl yerleştirileceği açıklanmıştır. Birleşim çizimlerinde bulonların yerleşimi ve çapı da görülmektedir. Yalnız kaynakla ilgili düzenleme mühendis tarafından yapılmalıdır. Eğer birleşimde tek tip kaynak kullanılmışsa program bu kaynağın kalınlığını belirtir. Farklı tiplerde kaynak varsa, program “?” simgesiyle kaynağı gösterir. Mühendis tarafından nerede hangi kaynağın kullanılacağı çizimde belirtilmelidir. Ayrıca daha çok şantiye üretimine dönük olarak özel kiriş ve kolon çizimleri de alınabilir. Bu çizimler assembly mantığına göre düzenlen[u]me[/u]miştir: [attach]490[/attach] [attach]491[/attach] [u][b]Manuel olarak assembly belirlenmesi[/b][/u] Stasteel programı kaynaklı parçaların atölyede birleştirileceği varsayımıyla otomatik olarak tek assembly içine alır, bulonlu birleşimleri de şantiyede birleştirileceği varsayımıyla farklı assembly içine alır. Fakat bazı durumlarda şantiye de kaynak yapmak gerekebilir. Örneğin geniş açıklıklarda makaslar iki parça olarak atölyede üretilir, şantiyede birleştirilerek yerine yerleştirilir: [attach]492[/attach] Bu durumda ortaya yapılacak birleşimde kaynağın şantiyede üretileceği işaretlenmelidir: [attach]493[/attach] Assembly mantığına göre çalışan “çizim-interaktif” ve “Çizim>Tüm parçalar” kısmında bu farktan dolayı makası tek parça veya iki parça olarak farklı verir. Fakat “Çizim>Makas” kısmından alınan çizimler her zaman makas makrosuna bağlı olduğu için iki parça olacaktır. [attach]494[/attach] |
Posted by: avcioglu - August 14, 2017 8:06:30 AM |
---|
[size=7][i][b]Güvenlik katsayıları[/b][/i][/size] TS EN 1993-1-1:2005 kısım 6.1’de profil tasarımında kullanılacak olan güvenlik katsayıları belirlenmiştir. Bu katsayılar yönetmelikte Ɣm0= 1.0, Ɣm1= 1.0 ve Ɣm2= 1.25 olarak istenmektedir. StaSteel programında ise Ɣm0= 1.1 ve Ɣm1= 1.1 olarak ek bir güvenlik sağlanmaktadır. Projeleri sonlandırırken şu kontrolleri mutlaka yapın: [list][*]Analizden sonra yapı animasyonu mantıklı mı?[/list] [list][*]Yük dağılımları doğru mu?[/list] [list][*]Çıkan moment diyagramları mantıklı mı?[/list] [list][*]Kritik elemanların burkulma boyları doğru atanmış mı?[/list] [list][*]Kritik elemanlarda N/A+M/W kontrolünü yaptığınızda mantıklı bir sonuç buluyor musunuz?[/list] Eğer analizden sonra projelerinizi dikkatlice inceliyorsanız, “Tasarım opsiyonları>Tasarım Standartları>EC 3>Genel” kısmından Ɣm0 ve Ɣm1 katsayılarını 1.0 olarak değiştirebilirsiniz. [color=red]Önemli not: İskele hesaplarında güvenlik katsayıları yönetmelik tarafından 1.1 olarak istenmektedir, iskele projelerinde Ɣ katsayılarını düşürmeyiniz.[/color] Benzer durum kaynaklar için de geçerlidir. Analizden sonra: [list][*]Atölyedeki/şantiyedeki kaynak uygulamasına güveniyorsanız[/list] [list][*]Çizimlerde kaynaklarla ilgili açıklamaları iyi yaptıysanız[/list] [list][*]Eleman moment diyagramlarını inceleyip, bulunan momentin hesap dokümanlarında da aynen kullanıldığını görüyorsanız[/list] Ɣm2 (kaynak vb..) katsayısını 1.4’den 1.25’e düşürebilirsiniz. Profillerle ilgili katsayının düşürülmesi ile problem olacağını sanmıyoruz, fakat kaynak işçiliği ve imalatla ilgili sorunlar olabileceğinden kaynak katsayısının yüksek tutulması daha mantıklı görünmektedir. Bu konu sonuçta proje müellifinin deneyimine ve projesine hakimiyetine göre belirlenmelidir. ---------------------------------------------------------- Benzer şekilde minimum eksantrisite de ayarlanarak sistemin güvenliği değiştirilebilir. Yapı tasarımı bitirildikten sonra sadece çapraz, aşık ve makas elemanlar kısmi olarak kurtarmıyorsa, L/500 olan minimum eksantrisite değeri L/10000 gibi küçük bir değere çekilebilir. [u][b]Eğer makasın geneli kurtarmıyorsa kesit ve makas şeklinde düzenleme yapınız[/b][/u], elemanların geneli kurtarıp sadece 2-3 diyagonel vs. kurtarmıyorsa bu düzenlemeye gidiniz. [attach]514[/attach] |
Posted by: avcioglu - August 22, 2017 5:20:52 AM |
---|
[size=7][i][b]Yanal burulma burkulması (lateral-torsional buckling)[/b][/i][/size] Her türlü kiriş sistemleri, yandan tutulu değillerse artan moment altında kapasitesine ulaşmadan burkulabilirler. Bu yüzden kirişler mümkün mertebe yandan tutulmalıdır. [attach]504[/attach] Çatı kirişlerinin yanal burulma burkulmasına(YBB) karşı kaplama tarafından tutulduğu varsayılabilir. Kat döşemesi kirişleri de döşemeler tarafından tutulurlar. Kren kirişleri, krenin kapasitesine de bağlı olarak paralel bir kiriş koyularak saç kaplama veya makasla tutulmalıdırlar. Eğer tutulmazlarsa YBB problemleri yüzünden büyük kesit gerekecektir. [attach]505[/attach] Konunu açıklamak için iki örnek alalım. Birinci örnek saç kaplama ile tutulu olsun(YBB engellenmiş): [attach]511[/attach] Alternatif sistemde kaplama tanımlanmamış, fakat yüklemeler manuel olarak tanımlanmış durumdadır(YBB’ye müsait): [attach]507[/attach] İki sistemin statiği benzer şekilde olmakla birlikte, profillerin YBB’ye karşı tutulma kabulleri farklıdır. YBB’ye müsait sistemde: [attach]506[/attach] YBB yüzünden profilin eğilme dayanımı %29 oranında kullanılacaktır. YBB önlemiş sistemde: [attach]508[/attach] profil eğilme dayanımı azaltılmayacaktır. Tasarıma geçildiğinde YBB yüzünden narin sistem: [attach]510[/attach] kurtarmamakta, fakat biraz daha fazla moment gelmesine rağmen YBB önlenmiş sistem bunun tersine kurtarmaktadır: [attach]509[/attach] |
Posted by: avcioglu - September 14, 2017 5:09:01 AM |
---|
[i][b][size=7]Kar birikmesi[/size][/b][/i] ÇELİK YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK veya TS-EN 1993:2005’e göre, projelendirilen çelik yapılarda kar ve rüzgar yükleri için yük yönetmeliği olarak TS-EN 1991-1-3(kar yükleri) ve TS-EN 1991-1-4(rüzgar yükleri) kullanılmalıdır. TS-EN 1991-1-3 yönetmeliğinde kar birikmesiyle ilgili yük artımı istenmektedir: [attach]515[/attach] Buna binaen StaSteel programında kar yükleri otomatik olarak hesaplanırken, yapıda kar yüklerinin birikebileceği noktalarda fazladan yük alınır: [attach]553[/attach] [attach]516[/attach] Bu durumun sonucu olarak, aynı aşık sistemi farklı cephelerde farklı sonuçlar verebilir: [attach]517[/attach] |
Posted by: avcioglu - November 3, 2017 3:11:52 PM |
---|
[size=7][b]Burkulma Boyu[/b][/size] [list][*]1. Mertebe teoriye göre yapılan hesaplarda, bilindiği gibi burkulma boyu kriterleri kullanılır. Stasteel programı bazı kriterlere göre burkulma boyunu seçmektedir. Genellikle bu seçim güvenli tarafta kalacak şekilde yapılır, çünkü mühendis gözetiminde değildir. Ayrıca farklı güncellemeler arasında burkulma boyu seçimi de farklı olabilir, çünkü karışık durumlarda mühendis tarafından seçim yapılmalıdır. [/list] [list][*]Bazı durumlarda burkulma boyu azaltılmak istenebilir. Bunun için programda tutulma noktaları dışarıdan tanımlanabilir. Örneğin: [attach]561[/attach] yukarıdaki sistemde çelik kolonun, yandan bağlanan kirişler tarafından tutulup tutulmayacağı tartışılabilir. Esasında bu, betonarme kolonların ve iki betonarme kolonun arasındaki kirişin rijitliği ile alakalı bir konudur. Verilen sistem çözüldüğünde: [attach]562[/attach] programın sadece mesneti kabul edip 2L(L:7metre >> Lb:14m) burkulma boyuna göre sistemi çözdüğü görülmektedir. Eğer bu kabul değiştirilmek isteniyorsa, profilin başlangıç noktasına göre yeni tutulma noktaları tanımlanabilir: [attach]563[/attach] Tanımlanan 3m ve 6m uzaklıklara denk gelen düğüm noktalarında, program profilin burkulmaya karşı tutulduğunu varsayar. Bu varsayım, sadece tanımlandığı profil için geçerlidir. Eğer girilen uzaklıklarda düğüm noktası yoksa, program bu değerleri ihmal eder. Bu veri girişine göre yeni durumda: [attach]564[/attach] temel üstünden ankastre ve ilk kirişle birleştiği noktadan tutulu sistem çözülmüş ve burkulma boyu L(L:2.9metre >> Lb:1.74m)'nin de altına düşmüştür.[/list] [list][*]Bunun tersine, istenilen durumlarda burkulma boyu artırılabilir de. Örneğin: [attach]565[/attach] görülen çaprazlı sistemde tutulma noktaları program tarafından temelde ve kiriş düğüm noktalarında belirlenmiştir. Eğer kirişlerin kolonu tutamadığı varsayılacaksa, uzaklıklar negatif olarak girilir ve: [attach]566[/attach] burkulma boyu 2L(L:7metre >> Lb:14m) olarak kabul edilmiş olunur.[/list] |
Posted by: avcioglu - December 19, 2017 1:56:47 AM |
---|
[size=7][b]Güvenlik Katsayısının “0” veya “0.01” gibi inanılmaz düşük bir değerde çıkması[/b][/size] Bazı projelerde, profil hesaplarında güvenlik aşırı düşük çıktığı konusunda bildirimler bulunmaktadır. Bu durumda kontrol edilecekler: [list] [*]Profil tahkiklerinde, oluşan kesme kuvveti ve moment etkileşimlidir, kesme kuvveti arttıkça moment kapasitesi azalır. Profile gelen kesme kuvveti fazlaysa, gelen kesme kuvveti ile dayanım azaltma katsayısı TS-EN 1993-1-1:2005 madde 6.2.8(3)e göre [attach]619[/attach] formülüyle hesaplanır ve [attach]618[/attach] formülüyle uygulanır. Buna binaen, kesme kuvveti arttıkça moment kapasitesi sıfıra kadar düşebilir, profil en küçük momenti bile taşıyamaz duruma gelir. [*]Kren hesaplarında ise, moment ve burulma kuvveti etkileşimlidir, moment arttıkça burulma dayanımı azalır: [attach]620[/attach] Bu örnekte gelen moment profil kapasitesinin 1.8 katı gibi yüksek bir değerde, sadece momenti düşünürseniz güvenlik katsayısı 0.55 gibi çıkar. Fakat moment-burulma etkileşiminde k α değeri 532 çıkmış, yani burulma kuvveti 532 kat büyütülüyor. Buna binaen güvenlik katsayısı 0.02 çıkmış durumdadır. [*]Çözüm: İki durumda da moment ve kesme kuvveti diyagramları incelenmeli, ya profile gelen yük azaltılmalı veya profil büyütülmeli. Herhangi bir opsiyonla veya yorumla profili kurtarır hale getiremezsiniz. Yalnız profili dayanımını, moment veya kesme kuvveti talebinin üstüne çıkardığınızda kesit hemen kurtarır hale geçer. Mesela ikinci örnekte, profil eğilme dayanımını 50 kat değil sadece 2 kat artırmanız gerekmektedir. [/list] |
Posted by: avcioglu - December 28, 2017 2:39:04 PM |
---|
[u][b][size=7]Süreklilik ve moment aktarımı[/size][/b][/u] *Aşık sistemleri 12m'yi geçmediği sürece parçalanmadan tek profille geçilebilir. Böylece momentin bir kısmı profilin mesnet bölgesinde taşınarak daha ekonomik bir tasarım elde edilebilir: [attach]629[/attach] *Makas sistemlerine birleşim atılmadığı takdirde moment aktarır şekilde çözülürler. Arada levha olan kaynaklı veya bulonlu birleşim atıldığında, otomatik olarak mafsal tanımlanır. Böylece yük akışı değişir, elemanların kurtarıp kurtarmama dırımı değişir. *Eğer kutu/boru makas sistemine giydirme kaynak tanımlanırsa, moemnt aktaran sistem oluşturulacağı için birleşimler kurtarmayabilirler. Eğer moment aktarılması istenmiyorsa, makro patlatılarak mafsal ataması yapılabilir. *Giydirme kaynak tercih edldiğinde, kaynakların güzel tanımlanabilmesi için profil aralıkları doğru belirlenmelidir. [attach]630[/attach] Yukarıdaki detay iç içe girdiği için kesim/üretim işlemi daha zor olacak, ayrıca kaynaklar daha zor kurtaracaktır. [attach]631[/attach] Profillerin arası makro ile kolayca açılabilir. Böylece daha düzgün kesimler elde edilir. *Kutu makasın başlık ve iç elemanları aynı profil seçildiğinde, profil kenarları şekilde görüldüğü gibi kaynaklanamayabilir. Bunu engellemek için iç elemanlar biraz daha dar seçilmelidir. [attach]685[/attach] [attach]688[/attach] [attach]689[/attach] Aralıklar ayarlanıp düzgün yüzeye atılan solid kaynak seçildiğinde, profilde et kalınlığı kontrolü de otomatik olarak yapılır: [attach]684[/attach] |
Posted by: avcioglu - January 2, 2018 5:12:49 PM |
---|
[size=7] [u] [b]Devrilme tahkiki için yön seçimi[/b] [/u] [/size] Stasteel programında yapının X ve Y ekseni çevresinde devrilme tahkiki yapılmaktadır. Bu sebeple devrilme tahkiklerinin doğru yapılabilmesi için, gerekirse analiz modelinde yapı döndürülerek deneme yapılmalıdır. Yapı döndürüldüğü halde yine devrilme tahkiki kurtarıyorsa, yapı döndürülmeden hesap ve çizimler alınabilir. Örneğin: [attach]637[/attach] yukarıda görünen yapıda veri girişi dönme eksenine göre girilmemiştir. Bu durumda: [attach]638[/attach] yapının devrilme güvenliği 86.044 çıkmıştır. Fakat yapı 45 derece çevrildiğinde [attach]639[/attach] kolon ve temeller aynı hizaya gelirler, devrilmesi daha kolay bir şekil ortaya çıkar. Bu durumda devrilme güvenliği 33.63 çıkmıştır. [attach]640[/attach] Hesabın kurtardığı görüldükten sonra yine döndürülmemiş modele göre sonuçlar ve çizimler alınabilir. |
Posted by: avcioglu - January 24, 2018 3:49:17 PM |
---|
[size=8][b][u]Makas ve kayıcı mesnet[/u][/b][/size] Birçok makas modellemesinde, makasın bir ucuna kayıcı mesnet eklenmek istenmektedir. Bunun için ilk olarak mesnet ve mafsalın farkını, ne olduğunu ortaya koymak gerekmektedir. Bu konuda gelen maillerde ve aldığımız telefonlarda kafa karışıklığı bulunmaktadır. Yapı statiği I konularına dönersek: [attach]659[/attach] sistemde kolonlar da girildiği için MESNET değil MAFSAL kullanılmalıdır. MESNET, düğüm noktasını YER'e bağlarken MAFSAL, iki elemanın birleşiminde özel bir koşul oluşturur. Bu durumda KESME KUVVETİ MAFSALI tanımlanmalıdır. [YOUTUBE]https://www.youtube.com/watch?v=ahGRRE5c3yE[/YOUTUBE] Kesme kuvveti mafsalı tanımlarken ilk olarak hangi yöne tanımlanacağı belirlenmelidir. Genel durumda: [attach]664[/attach] betonarme veya çelik kolonlar şekildeki gibi yerleşir. Bu yüzden "3" yönünde kesme mafsalı tanımlanmalıdır. Yapıya sonlu eleman sisteminden de bakarsak: [attach]662[/attach] kolonun üst ucuna eklenecek "3" yönündeki kesme kuvveti mafsalı talebimizi karşılayacaktır. Burada kolonun üst düğüm noktasına herhangi bir kirişin bağlanmamış olmasına dikkat edilmelidir. [attach]663[/attach] Kesme kuvvetinin aktarımını engellemek için iki plaka arasına inşaat demiri koyulabilir veya plakalarda genişletilmiş delik kullanılabilir. Bu durumu statiğe aktarabilmek için kesme kuvveti mafsalı kolonun üst ucunda açılır. İşlemden sonra: [attach]661[/attach] mafsal tanımı sonlu eleman sisteminde de görülecektir. Tanımlar doğru yapıldıysa, analizden sonra kesit tesirleri incelendiğinde: [attach]660[/attach] mafsalsız kısım kesme kuvveti aktarırken mafsallı kısım kesme kuvveti aktarmaz. |
Posted by: avcioglu - February 2, 2018 8:29:48 AM |
---|
[size=7][u][b]Makas yetersizlikleri[/b][/u][/size] Stasteel programı makas sistemlerinde momenti de göze almaktadır. Makasların yetersiz olduğu durumlarda momentin etkisi kontrol edilmeli: [attach]690[/attach] Hesaplarda moment iki şekilde elde edilir: *Statik değerlerden. *Minimum eksantrisiteden. Bu hesap detayında 2 yönünde statik değerlerde, 3 yönünde minimum eksantrisitede olumsuzluk vardır. Fakat minimum eksantrisitenin etkisi kesit kapasitesinin 0.0692'si kadar olduğu için sorun teşkiletmemektedir. Statikten gelen moment kesit kapasitesinin 2.24 katı olduğu için statikle ilgili düzenleme yapmaya çalışacağız. Eğer bu mümkün değilse profil büyütülmelidir. Sistemin momenti ve düğüm noktaları incelenirse: [attach]691[/attach] Momentin, makasın yerleşiminden kaynaklandığı görülür.Bu sistemde konsol kirişin kolonla birleştiği yerde moment aktarmayan birleşim tanımlanmış. Bu birleşim silindi ve düğüm noktasının makas ucuna alınması sağlandı. Ayrıca kirişe mafsal atanarak makasa ek moment gelmesi engellenmiştir. [attach]693[/attach] Bu şekilde sistem kurtarır hale gelmiştir: [attach]694[/attach] |
Posted by: avcioglu - April 26, 2018 8:22:12 AM |
---|
[u][size=7][b]Sonlu eleman birleşimleri hata bulma[/b][/size][/u] StaSteel programı, bazı birleşim hesaplarında yapılan kabulleri minimuma indirmek için sonlu eleman sistemi kullanır. Örneğin temel ayaklarında: [attach]1258[/attach] gerilmeleri özel kabuk/solid elemanları ile elde eder. Bu işlemler çözümlerde uzun vakit aldığı için, maksimum gerilmeyi ortaya çıkartacak birkaç kombinasyon bütün temel ayaklarında kullanılır. Sistemin kurtarmaması durumunda hangi birleşimin kurtarmadığı çıktılarda belirtilir: [attach]1259[/attach] Örneğin bu temel ayağında, 30 ID numaralı S1 kolonu altında bulunan birleşim kritik durumdadır. Sadece bu birleşim detayı değiştirilebilir(ankraj adedi, plaka kalınlığı vs..) veya üretim kolaylığı açısından bütün temel ayakları değiştirilebilir. Burada dikkat edilmesi gereken husus, [u][b]üstüne tıklanıp bakılan birleşime değil[/b][/u] raporda verilen birleşime bakılması gerekliliğidir. ---------------------------------------------------- Bu birleşimlerle ilgili olarak başka bir konu da, birleşimlerin "Elastik" olarak tasarlanmasıdır. Yapısal elemanlarda yönetmelikler elastik hesaba her zaman izin verirler. Birçok durumda da plastik hesapdan yararlanılarak daha ekonomik analiz yapılabilir. Örneğin: [attach]1260[/attach] Bu birleşimde kolonun üst bölgelerinde gerilmenin fazla olduğu görülmektedir. Sonlu eleman birleşimi, temel levhasının basınç bölgesini çok büyük hassasiyetle bulup gerçekçi bir tasarım yapmış, fakat kolonun plastik kapasitesinden yöntemin teorisi gereği yararlanamamıştır. Bu birleşimde de tek sorun sadece kolonun üst bölgesinde çıkmış, bu bölgenin tasarımı da zaten kolon tasarımı içinde plastik teoriye göre yapılmış durumdadır. Hesap detayına bakılırsa: [attach]1261[/attach] birleşimde sadece kolona ait noktalarda gerilmenin aşıldığı görülmektedir. Bunun nedeni, levha kalınlığı gereği kadar artırılabilirken kolon et kalınlığı seçilen profil ile sınırlıdır. Bu durumda, ya kolon profili büyütülecek veya kolon profilinin kontrolü zaten kolon hesaplarında yapıldığı için, opsiyonlardan temel birleşiminde kolon kontrolü kaldırılacaktır. Bazı durumlarda kolondaki maksimum gerilme, levhalarla birleştiği yerde çıkabilir: [attach]1262[/attach] Bu durumda gerilmeyi düşürecek önlemler alınması doğru olur. Maksimum gerilme kolonun üst bölgesinde değilde kolonun guse levhasıyla birleştiği bölgede çıkarsa, profil kalınlaştırılarak veya levhalar uzatılarak birleşim kurtarılmalıdır. Ayrıca guselerin yönünü değiştirmek de durumu düzeltebilir: [attach]1263[/attach] [attach]1264[/attach] ------------------------------------------------------------------------ Yetersiz kaynağın belirlenmesi: [attach]1265[/attach] Kaynaklarda yetersizlik olması durumunda, kaynağın yeri ve hangi elemanlara bağlı olduğu modelde incelenmelidir. Guse uzatılarak kaynak alanı artırılabilir. ------------------------------------------------------------------------ Birleşime ait BA elemanın (temel veya kolon) seçilmesi: [attach]1585[/attach] Birleşim tanımlanırken, çelik kolonlar seçildikten sonra "ENTER" tuşuna basıldığında, program kolonların oturacağı BA elemanın seçilmesini bekler. Eğer BA eleman seçilmeden tekrar "ENTER"a basılırsa, program profil kesimlerinde BA elemanı kullanmaz, ayrıca hesaplarda BA elemanın beton kalitesini kullanmaz. ------------------------------------------------------------------------ [b]TABAN LEVHASINI BÜYÜTÜP, GUSELERİ DE UZATMAK VE YÜKSEKLİĞİNİ ARTIRMAK, MOMENT KOLONU BÜYÜTÜP BULON, KAYNAK, LEVHA, BETONA GELEN GERİLMEYİ AZALTACAĞI İÇİN GENEL OLARAK BİRLEŞİMİ RAHATLATIR.[/b] Bu işlem yapıldığında, 1) Elemanlar üstünde yük dağılımı daha iyi hale gelir. 2) Bulonlar arası mesafe artacağı için kuvvet kolu artar ve bulona gelen yük azalır. Bulon çapı düşürülebilir. 3) Bulona gelen yük azalınca taben levhası gerilmesi azalır 4) Guse de uzatılıp yüksekliği artırılacağı için kaynak alanı artar, kaynaklara gelen gerilme azalır 5) Guse levhası büyüyeceği için kuvvet aktarımı daha geniş yüzeyden/alandan olur, guse levhası gerilmesi düşer 6) Kolon daha üstten tutulur, kolon ve bağlı kaynakların gerilmesi azalır 7) Taban alanı büyüyeceği için beton bloğunun ezilmesi zorlaşır 8) Bulon kuvveti azaldığı için, bulonun betondan sıyrılması zorlaşır 9) Sistemin kesme kuvveti kapasitesi değişmez. Ama alan büyüdüğü için daha fazla bulon kullanılarak sistemin kesme kuvveti kapasitesi de artırılabilir. |
Posted by: avcioglu - October 8, 2018 3:31:12 AM |
---|
[size=7][b]Yağmur Deresi Detayı[/b][/size] Bize gönderilen bazı projelerde, oluk detayı üretebilmek için taşıyıcı sistem kesilmiş durumda oluyor: [attach]833[/attach] Bu detay statik açıdan çok hatalıdır. Kirişin çekme bölgesi boşta, birleşim kesinlikle moment taşımamaktadır. Uygulanması gereken guseli detay: [attach]834[/attach] şeklindedir. Eğer guse yoksa [u][b]mutlaka [/b][/u] kiriş üstüne de bulon atılmalıdır: [attach]835[/attach] Değişik oluk deyatları internette bulunabilir, örneğin İnşaat Ofisi adlı sayfadan alınmış şu detay: [url]https://www.insaatofis.com/yagmur-deresi-hesabi.html[/url] [attach]836[/attach] veya Aspan web sayfasından alınan detay: [attach]837[/attach] statik açıdan oldukça uygun çözümlerdir. Ayrıca temizlik için bu olukların arasında işci de yürüyebilir. Gerekirse oluklar alttan profil ile desteklenebilirler. |
Posted by: avcioglu - October 16, 2018 3:53:58 AM |
---|
[b][size=8]Kesim Hatası[/size][/b] StaSteel programında profilde oluşturulan kesiklerin bulunduğu yerde kesit kontrolü de yapılır. Kesim hatası olan noktada profildeki kesimler azaltılmalı yada profil büyütülmelidir. [attach]852[/attach] Ayrıca kesimlerin arasında bulunan dolu kesitte de basit mukavemet kontrolü yapılır. Buralarda da yetersizlik varsa kesiti büyütün. |
Posted by: avcioglu - April 1, 2019 8:43:21 AM |
---|
[size=8][b]TBDY 2018 yönetmeliği sık sorulan soruları[/b][/size] [size=6][u]9.2.7 Enkesit Koşulları(Tablo 9.3)[/u][/size] Deprem yönetmeliği, tablo 9.3'e göre uygun olmayan kesitleri projenizde kullanmanıza izin vermez. Bu kesitlere sahip kolonlar ekranda mor gözükürler: [attach]1136[/attach] [u]Çözümler:[/u] [list][*]Daha küçük fakat et kalınlığı aynı kesit seçilir.[/list] [list][*]Aynı kesitin et kalınlığı fazla olanı seçilir.[/list] [list][*]Sınırlı sünek tasarım daha kolay kurtarır.[/list] [list][*]Projeniz depremsel bir yapı değilse(merdiven vs) deprem yönetmeliği kapatılır.[/list] [size=6][u]9.3.2 Kolonların kirişlerden daha güçlü olması koşulu[/u][/size] Kapasiteye göre tasarımda birleşim bölgesinde kolonlar kirişlerden daha güçlü olması gerekmektedir. Bu koşul sağlanmazsa kolonlar mor renk gözükürler [attach]1123[/attach] [u]Çözümler:[/u] [list][*]Kiriş kesitleri küçültülür veya mafsallı birleşimler kullanılabilir.[/list] [list][*]Kolon kesitleri büyütülebilir.[/list] [list][*]Sınırlı sünek yapı çözümü yapılabilir.[/list] [size=6][u]9.3.4.2 Kiriş-kolon birleşim bölgeleri[/u][/size] Bu kısım [url=http://staforum.sta4.net/default.aspx?g=posts&m=600#post600][h][u]TDY 2007 yönetmeliği[/u][/h][/url] ile aynı olup, çözümler de aynı şekildedir. [size=6][u]9.2.8 Kiriş stabilite bağlantıları[/u][/size] TBDY 2018 yönetmeliği de bir önceki yönetmelik gibi, kirişlerin belli aralıklarla yanal olarak tutulmasını talpe etmektedir(Yanal mesnetlenme). Bu sağlanmazsa kirişler ekranda mor yanarlar [attach]1124[/attach] [u]Çözümler:[/u] [list][*]Mimari açıdan uygunsa yandan kirişler atılabilir.[/list] [list][*]İki ucu mafsallı kiriş tanımlanırsa, deprem momenti düşey yük momentine göre çok az(sıfır) çıkacağı için program durumu gözardı eder.[/list] [list][*]Projeniz depremsel bir yapı değilse(merdiven vs) deprem yönetmeliği kapatılır.[/list] [list][*]Yapısal çelik projesi yapılmıyorsa(merdiven vs..) opsiyon ile iptal edilebilir.[/list] [attach]1125[/attach] [size=6][u]Çapraz sistem kısıtlamaları[/u][/size] [b]9.6.4.3:[/b] Yüksek sünek çapraz sistemler, çekme ve basınç alacak şekilde tasarlanmalıdır. Sadece çekmeye çalışacak şekilde boyutlandırılırsa, eleman mor gözükür [attach]1126[/attach] [u]Çözümler:[/u] [list][*]Sadece çekmeye çalışan çubuk ibaresi kaldırılır.[/list] [list][*]Sınırlı sünek çözüm yapılabilir.[/list] [b]9.6.3.1:[/b] Çaprazlar KL/i<200 narinlik koşulunu sağlamalıdır [attach]1584[/attach] [u]Çözümler:[/u] [list][*]Çapraz adedi artırılarak çapraz ayakları arası mesafe düşürülebilir.[/list] [list][*]Boru profil kullanılmıyorsa, aşığa kaynak yapılabilir.[/list] [list][*]Aynı alana sahip fakat daha büyük atalet çap olan bir kesit kullanılabilir, köşebent yerine boru kullanılabilir veya borunun çapı artırılıp kalınlığı azaltılabilir.[/list] [size=6][u]9.3.6. Kiriş – Kolon Birleşimlerinin Stabilitesi (b2) maddesi[/u][/size] [i]Kolonun narinlik oranı, L / i ≤ 60 koşulunu sağlayacaktır.[/i] Yönetmelik tarafından, kolonların stabilite için tutulması talep edilmektedir. Bu sağlanmadığı takdirde atalet yarıçapı daha büyük bir kesit seçilmelidir. Bazı durumlarda ihmal edilmek istenirse, şu seçeneği kullanın: [attach]1538[/attach] |
Posted by: avcioglu - April 8, 2019 5:24:35 AM |
---|
[size=8][b]Moment aktarmayan birleşimler ve burulma[/b][/size] Bilindiği gibi, birleşim hesaplarında bazı birleşimler otomatik olarak moment aktarmıyor olarak düşünülüp, oluşan moment profilde karşılanarak güvenli tarafta kalınır. Bazı durumlarda momenti birleşimde de taşımak gerekebilir. [attach]1139[/attach] Yukarıda görülen ana kirişte burulma kuvveti çok fazla çıkmakta, kiriş burulması kurtarmamaktadır. Döşemelerin kiriş başlığını tutması, sadece yanal kesme kuvveti-zayıf yön momenti açısından yardımcı olabilir. Basit burulmayı direk etkilemezler. Profilin bu kısmında birleşimde kaynak ve bulon aralığından dolayı kesme kuvveti ile ek bir burulma olmuştur. Bu kısmın burulma ve moment diagramı incelendiğinde, [attach]1140[/attach] birleşimden dolayı ARA kirişin uc momentinin sıfır, ANA kirişde de burulmadan dolayı moment oluştuğu görülür. ANA kirişin burulmasının azaltılması için, momentin bir kısmının birleşimde karşılanması gerekmektedir. Bunun için çubuk uçlarına direkman yay sabiti girilebilir: [attach]1141[/attach] veya çubuk rijitliğine göre oransal bir değer girilebilir. 1/10 gibi bir değer girildiğinde, ana çubuğun rijitliğinin 10'da biri rijitliğinde yay ataması yapılmış olunur. Bu görece olarak küçük bir moment değişimine sebep olur. [attach]1438[/attach] çubuk uç koşullarına deneme amaçlı yay katsayıları girilip tekrar çözüm yapıldığında yeni kesit tesirleri (moment)bulunur [attach]1142[/attach] yeni moment diagramından görüldüğü gibi, girilen yay sistemin davranışını az etkilemiştir(ARA kirişin açıklık momenti, uç momentine göre halen çok büyük) fakat bu moment birleşimde karşılanarak ANA kirişin burulması azaltılmıştır: [attach]1143[/attach] Birleşim, gelen ek momenti karşılar hale getirilerek yeni sistem kullanılabilir. Bu sayede ANA kirişin profili sabit kalır. İkinci bir çözüm olarak da, ARA kirişler küçültülüp sıklaştırılırsa, birleşim küçüleceği için eksantrisite azalır. Ayrıca her birleşime gelen kesme kuvveti de azalacağı için buulma momenti dağılımı da değişir. Bu da ek bir çözüm olarak denenebilir |
Posted by: avcioglu - May 29, 2019 2:11:30 AM |
---|
Temel birleşiminde yetersiz kaynağın bulunması menüsü gösterildi: http://staforum.sta4.net/default.aspx?g=posts&m=1396#post1396 Birleşimdeki profil yetersizliğinin bulunması: http://staforum.sta4.net/default.aspx?g=posts&m=790#post790 |
Posted by: avcioglu - November 6, 2019 5:35:59 AM |
---|
[size=7]Birleşim hesap şablonları[/size] StaSteel programında, birleşim tasarım prosedürü bazı hesap şablonları üstüne kurulmuştur. Örneğin çapraz birleşimi, moment aktarmayan düzlem içi basınç-çekme etkisinde birleşim kabulü yapar. Analiz sistemine mafsal tanımını otomatik olarak yapar. Bu birleşimi değişik profiller için kullanabilirsiniz. Fakat kullanım amacınız için hesap şablonunun yeterli olup olmadığını göz önünde tutmanız gerekmektedir. Örneğin aynı çaprazın farklı kullanımlarında: [attach]1334[/attach] 1 Standart kullanım: Birleşim tasarım şablonuna uygun girilmiş durumda, çaprazda düzlem içi etkiler hakim. 2 Hatalı kullanım: Birleşime düzlem dışı etkiler hakim, tasarım şablonuna uygun değil. Bunun yerine moment aktaran birleşim yapılmalı. 3 Alışılmadık şekilde kullanım: Birleşim otomatik olarak kirişi mafsalladığı için basınç gelmez, ama kesme kuvveti etkileri birleşime hakim. Bu birleşim daha çok basınç-çekme altında çalışacak şekilde düşünüldüğü için hesaplarda sorun çıkabilir. Her ne kadar birleşim levhalarında yırtılma tahkikleri yapılsa da, birleşim mantığı kesme tasarımı için uygun değildir. Alternatif olarak şu birleşimler kullanılabilir: [attach]1335[/attach] [attach]1336[/attach] ---------------------------------------------------------------------------- Benzer durum köşebentli kiriş-kolon birleşimi için de geçerli [attach]1422[/attach] Bu birleşimde köşebent, gövdeden gelen kesme kuvvetini taşıyacak şekilde hesaplanır. Bu birleşim 90' çevrilirse, varsa ana momenti ve dik kesme kuvvetini de taşıması gerekir. Birleşim hesap şablonu bu iş için uygun olmadığından program uyarı verir: [attach]1423[/attach] Bu durumda başka bir birleşim kullanılabilir veya birleşim hesabı elle yapılıp analiz ve çizim için sistem kullanılabilir |
Posted by: avcioglu - April 13, 2020 4:58:38 AM |
---|
BÖLÜM 14 BORU VE KUTU ENKESİTLİ ELEMANLARIN BİRLEŞİMLERİ 2016’da yayımlanan “ÇELİK YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK”te boru ve kutu elemanların birbirlerine kaynaklanarak birleştirilmesiyle ilgili özel bir kısım bulunmaktadır. Normalde gerilme elemanları ile burkulma-buruşma analizi gerektiren bu birleşimler, bazı yaklaşımlar ve şablonlar ile yönetmelik tarafından çözümlenmiştir. [attach]1447[/attach] Sonlu eleman ağı ve gerilme elemanları ile burkulma-buruşma analizi ile yapılan çözüm örnekleri Her projede bu kadar detaylı hesaplara girilemeyeceği için, yönetmelikte ise hesabı basitleştirecek bazı şablonlar ile kontroller bulunmaktadır: [attach]1448[/attach] Bu şablonlarla çalışırken temel olarak üç ana başlık vardır 1. Birleşimin yakın birleşimlerle birlikte şablon haline getirilmesi, X, Y, T, K tipleri 2. Oluşan tiplerin hesaplanabilmesi için kabullerin kontrol edilmesi, Geometrik şartlar(Tablo 14.1.1A, 14.1.2A, 14.2.1A, 14.2.2A, 14.3.1A, 14.3.2A) 3. Gerilme hesapları(Tablo 14.1.1, 14.1.2, 14.2.1, 14.2.2, 14.3.1, 14.3.2) Programa 14. Bölüm boru-kutu kaynaklı birleşimleri için çok detaylı biçimde işlenmiş durumdadır. Çıkan sorunların rahatlıkla anlaşılabilmesi için programda birçok yönlendirme bulunmaktadır. [attach]1449[/attach] Örneğin, yukarıdaki ekranda K tipi birleşimin çubukları arasındaki mesafenin fazla olduğu uyarılmaktadır. Yapılması gereken, menüleri kullanarak aralığın azaltılmasıdır: [attach]1450[/attach] Geometrik şartlar ayarlandıktan sonra, taşıma gücünün de yeterli olması gerekmektedir. [attach]1451[/attach] Taşıma gücü yetersizse, genellikle şunlar yapılabilir: 1. Ana eleman et kalınlığı artırılabilir 2. Ana eleman çapı-genişliği azaltılabilir 3. Yandan bağlanan elemanın çapı-genişliği artırılabilir 4. Bazı durumlarda, yandan bağlanan elemanın et kalınlığı artırılabilir Program yukarıdakilere benzer şekilde boru ve kutu birleşimler için 20-30 kadar göçme modunu kontrol eder. Birleşimin yeterli olması için, yetersizlik oluşan formül incelenip elemanlar düzenlenmelidir. ---------------------------------------------------------------------------------------------- Bazı durumlarda gerekli geometrik şartları sağlamak imkansız olur. Örneğin kutu profillerden yapılan çatıda, 90' bağlantı şartı sağlanamaz. Büyük yükler taşımayan, depremde ana taşıyıcı sistem olmayan durumlarda bölüm 14 ihmal edilmek istenirse şu yol izlenir: 1. Bütün birleşimler taşıma gücü olarak yeterli seviyeye getirilir. 2. Şu opsiyon ile bölüm 14 kontrolleri kapatılabilir: [attach]1537[/attach] |
Posted by: avcioglu - October 14, 2020 3:48:56 AM |
---|
Kren çeşitlerine göre yük katsayıları güncellendi: http://forum.sta4.net/Posts/m699-Tasarim-Konulari#post699 |