board logo
avcioglu
  • avcioglu
  • 100% (Exalted)
  • Advanced Member Topic Starter
6 years ago
Kesim Hatası

StaSteel programında profilde oluşturulan kesiklerin bulunduğu yerde kesit kontrolü de yapılır. Kesim hatası olan noktada profildeki kesimler azaltılmalı yada profil büyütülmelidir.

bulon kaybi.png

Click to View Image476 View(s)

Ayrıca kesimlerin arasında bulunan dolu kesitte de basit mukavemet kontrolü yapılır. Buralarda da yetersizlik varsa kesiti büyütün.

avcioglu
  • avcioglu
  • 100% (Exalted)
  • Advanced Member Topic Starter
5 years ago
TBDY 2018 yönetmeliği sık sorulan soruları

9.2.7 Enkesit Koşulları(Tablo 9.3)

Deprem yönetmeliği, tablo 9.3'e göre uygun olmayan kesitleri projenizde kullanmanıza izin vermez. Bu kesitlere sahip kolonlar ekranda mor gözükürler:

tbdy18 9.2.7.png

Click to View Image657 View(s)

Çözümler:

[list]

  • Daha küçük fakat et kalınlığı aynı kesit seçilir.[/list]
  • [list]
  • Aynı kesitin et kalınlığı fazla olanı seçilir.[/list]
  • [list]
  • Sınırlı sünek tasarım daha kolay kurtarır.[/list]
  • [list]
  • Projeniz depremsel bir yapı değilse(merdiven vs) deprem yönetmeliği kapatılır.[/list]
  • 9.3.2 Kolonların kirişlerden daha güçlü olması koşulu

    Kapasiteye göre tasarımda birleşim bölgesinde kolonlar kirişlerden daha güçlü olması gerekmektedir. Bu koşul sağlanmazsa kolonlar mor renk gözükürler

    tbdy18 9.3.2.png

    Click to View Image651 View(s)

    Çözümler:

    [list]

  • Kiriş kesitleri küçültülür veya mafsallı birleşimler kullanılabilir.[/list]
  • [list]
  • Kolon kesitleri büyütülebilir.[/list]
  • [list]
  • Sınırlı sünek yapı çözümü yapılabilir.[/list]
  • 9.3.4.2 Kiriş-kolon birleşim bölgeleri

    Bu kısım TDY 2007 yönetmeliği  ile aynı olup, çözümler de aynı şekildedir.

    9.2.8 Kiriş stabilite bağlantıları

    TBDY 2018 yönetmeliği de bir önceki yönetmelik gibi, kirişlerin belli aralıklarla yanal olarak tutulmasını talpe etmektedir(Yanal mesnetlenme). Bu sağlanmazsa kirişler ekranda mor yanarlar

    tbdy18 9.2.8.png

    Click to View Image660 View(s)

    Çözümler:

    [list]

  • Mimari açıdan uygunsa yandan kirişler atılabilir.[/list]
  • [list]
  • İki ucu mafsallı kiriş tanımlanırsa, deprem momenti düşey yük momentine göre çok az(sıfır) çıkacağı için program durumu gözardı eder.[/list]
  • [list]
  • Projeniz depremsel bir yapı değilse(merdiven vs) deprem yönetmeliği kapatılır.[/list]
  • [list]
  • Yapısal çelik projesi yapılmıyorsa(merdiven vs..) opsiyon ile iptal edilebilir.[/list]
  • TBDY2018 yanal mesnet.png

    Click to View Image603 View(s)

    Çapraz sistem kısıtlamaları

    9.6.4.3: Yüksek sünek çapraz sistemler, çekme ve basınç alacak şekilde tasarlanmalıdır. Sadece çekmeye çalışacak şekilde boyutlandırılırsa, eleman mor gözükür

    tbdy18 9.6.4.3  cekme cubugu.png

    Click to View Image580 View(s)

    Çözümler:

    [list]

  • Sadece çekmeye çalışan çubuk ibaresi kaldırılır.[/list]
  • [list]
  • Sınırlı sünek çözüm yapılabilir.[/list]
  • 9.6.3.1: Çaprazlar KL/i<200 narinlik koşulunu sağlamalıdır

    9_6_3_1.png

    Click to View Image484 View(s)

    Çözümler:

    [list]

  • Çapraz adedi artırılarak çapraz ayakları arası mesafe düşürülebilir.[/list]
  • [list]
  • Boru profil kullanılmıyorsa, aşığa kaynak yapılabilir.[/list]
  • [list]
  • Aynı alana sahip fakat daha büyük atalet çap olan bir kesit kullanılabilir, köşebent yerine boru kullanılabilir veya borunun çapı artırılıp kalınlığı azaltılabilir.[/list]
  • 9.3.6. Kiriş – Kolon Birleşimlerinin Stabilitesi (b2) maddesi

    Kolonun narinlik oranı, L / i ≤ 60 koşulunu sağlayacaktır.

    Yönetmelik tarafından, kolonların stabilite için tutulması talep edilmektedir. Bu sağlanmadığı takdirde atalet yarıçapı daha büyük bir kesit seçilmelidir. Bazı durumlarda ihmal edilmek istenirse, şu seçeneği kullanın:

    tbdy2018_9_3_6b.png

    Click to View Image489 View(s)

    avcioglu
    • avcioglu
    • 100% (Exalted)
    • Advanced Member Topic Starter
    5 years ago
    Moment aktarmayan birleşimler ve burulma

    Bilindiği gibi, birleşim hesaplarında bazı birleşimler otomatik olarak moment aktarmıyor olarak düşünülüp, oluşan moment profilde karşılanarak güvenli tarafta kalınır. Bazı durumlarda momenti birleşimde de taşımak gerekebilir.

    birlesim burulmasi.png

    Click to View Image417 View(s)

    Yukarıda görülen ana kirişte burulma kuvveti çok fazla çıkmakta, kiriş burulması kurtarmamaktadır. Döşemelerin kiriş başlığını tutması, sadece yanal kesme kuvveti-zayıf yön momenti açısından yardımcı olabilir. Basit burulmayı direk etkilemezler. Profilin bu kısmında birleşimde kaynak ve bulon aralığından dolayı kesme kuvveti ile ek bir burulma olmuştur. Bu kısmın burulma ve moment diagramı incelendiğinde,

    birlesim burulmasi tam mafsal.png

    Click to View Image400 View(s)

    birleşimden dolayı ARA kirişin uc momentinin sıfır, ANA kirişde de burulmadan dolayı moment oluştuğu görülür. ANA kirişin burulmasının azaltılması için, momentin bir kısmının birleşimde karşılanması gerekmektedir. Bunun için çubuk uçlarına direkman yay sabiti girilebilir:

    birlesim burulmasi elastik bag.png

    Click to View Image414 View(s)

    veya çubuk rijitliğine göre oransal bir değer girilebilir. 1/10 gibi bir değer girildiğinde, ana çubuğun rijitliğinin 10'da biri rijitliğinde yay ataması yapılmış olunur. Bu görece olarak küçük bir moment değişimine sebep olur.

    resim.png

    Click to View Image345 View(s)

    çubuk uç koşullarına deneme amaçlı yay katsayıları girilip tekrar çözüm yapıldığında yeni kesit tesirleri (moment)bulunur

    birlesim burulmasi elastik mafsal.png

    Click to View Image403 View(s)

    yeni moment diagramından görüldüğü gibi, girilen yay sistemin davranışını az etkilemiştir(ARA kirişin açıklık momenti, uç momentine göre halen çok büyük) fakat bu moment birleşimde karşılanarak ANA kirişin burulması azaltılmıştır:

    birlesim burulmasi birlesim ek moment.png

    Click to View Image387 View(s)

    Birleşim, gelen ek momenti karşılar hale getirilerek yeni sistem kullanılabilir. Bu sayede ANA kirişin profili sabit kalır.

    İkinci bir çözüm olarak da, ARA kirişler küçültülüp sıklaştırılırsa, birleşim küçüleceği için eksantrisite azalır. Ayrıca her birleşime gelen kesme kuvveti de azalacağı için buulma momenti dağılımı da değişir. Bu da ek bir çözüm olarak denenebilir

    avcioglu
    • avcioglu
    • 100% (Exalted)
    • Advanced Member Topic Starter
    avcioglu
    • avcioglu
    • 100% (Exalted)
    • Advanced Member Topic Starter
    5 years ago
    Birleşim hesap şablonları

    StaSteel programında, birleşim tasarım prosedürü bazı hesap şablonları üstüne kurulmuştur. Örneğin çapraz birleşimi, moment aktarmayan düzlem içi basınç-çekme etkisinde birleşim kabulü yapar. Analiz sistemine mafsal tanımını otomatik olarak yapar. Bu birleşimi değişik profiller için kullanabilirsiniz. Fakat kullanım amacınız için hesap şablonunun yeterli olup olmadığını göz önünde tutmanız gerekmektedir.

    Örneğin aynı çaprazın farklı kullanımlarında:

    cabSablon1.png

    Click to View Image392 View(s)

    1 Standart kullanım: Birleşim tasarım şablonuna uygun girilmiş durumda, çaprazda düzlem içi etkiler hakim.

    2 Hatalı kullanım: Birleşime düzlem dışı etkiler hakim, tasarım şablonuna uygun değil. Bunun yerine moment aktaran birleşim yapılmalı.

    3 Alışılmadık şekilde kullanım: Birleşim otomatik olarak kirişi mafsalladığı için basınç gelmez, ama kesme kuvveti etkileri birleşime hakim. Bu birleşim daha çok basınç-çekme altında çalışacak şekilde düşünüldüğü için hesaplarda sorun çıkabilir. Her ne kadar birleşim levhalarında yırtılma tahkikleri yapılsa da, birleşim mantığı kesme tasarımı için uygun değildir.

    Alternatif olarak şu birleşimler kullanılabilir:

    cabSablon3.png

    Click to View Image391 View(s)

    cabSablon2.png

    Click to View Image386 View(s)

    ----------------------------------------------------------------------------

    Benzer durum köşebentli kiriş-kolon birleşimi için de geçerli

    birles_yanlis_kullan.png

    Click to View Image357 View(s)

    Bu birleşimde köşebent, gövdeden gelen kesme kuvvetini taşıyacak şekilde hesaplanır. Bu birleşim 90' çevrilirse, varsa ana momenti ve dik kesme kuvvetini de taşıması gerekir. Birleşim hesap şablonu bu iş için uygun olmadığından program uyarı verir:

    birles_yanlis_kullan2.png

    Click to View Image357 View(s)

    Bu durumda başka bir birleşim kullanılabilir veya birleşim hesabı elle yapılıp analiz ve çizim için sistem kullanılabilir

    avcioglu
    • avcioglu
    • 100% (Exalted)
    • Advanced Member Topic Starter
    4 years ago
    BÖLÜM 14 BORU VE KUTU ENKESİTLİ ELEMANLARIN BİRLEŞİMLERİ

    2016’da yayımlanan “ÇELİK YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK”te boru ve kutu elemanların birbirlerine kaynaklanarak birleştirilmesiyle ilgili özel bir kısım bulunmaktadır. Normalde gerilme elemanları ile burkulma-buruşma analizi gerektiren bu birleşimler, bazı yaklaşımlar ve şablonlar ile yönetmelik tarafından çözümlenmiştir.

    borubirlesger.png

    Click to View Image404 View(s)

    Sonlu eleman ağı ve gerilme elemanları ile burkulma-buruşma analizi ile yapılan çözüm örnekleri

    Her projede bu kadar detaylı hesaplara girilemeyeceği için, yönetmelikte ise hesabı basitleştirecek bazı şablonlar ile kontroller bulunmaktadır:

    boruborusablon.png

    Click to View Image401 View(s)

    Bu şablonlarla çalışırken temel olarak üç ana başlık vardır

    1. Birleşimin yakın birleşimlerle birlikte şablon haline getirilmesi, X, Y, T, K tipleri

    2. Oluşan tiplerin hesaplanabilmesi için kabullerin kontrol edilmesi, Geometrik şartlar(Tablo 14.1.1A, 14.1.2A, 14.2.1A, 14.2.2A, 14.3.1A, 14.3.2A)

    3. Gerilme hesapları(Tablo 14.1.1, 14.1.2, 14.2.1, 14.2.2, 14.3.1, 14.3.2)

    Programa 14. Bölüm boru-kutu kaynaklı birleşimleri için çok detaylı biçimde işlenmiş durumdadır. Çıkan sorunların rahatlıkla anlaşılabilmesi için programda birçok yönlendirme bulunmaktadır.

    boruborusablonhatasi.png

    Click to View Image394 View(s)

    Örneğin, yukarıdaki ekranda K tipi birleşimin çubukları arasındaki mesafenin fazla olduğu uyarılmaktadır. Yapılması gereken, menüleri kullanarak aralığın azaltılmasıdır:

    boruboruaralikazalt.png

    Click to View Image403 View(s)

    Geometrik şartlar ayarlandıktan sonra, taşıma gücünün de yeterli olması gerekmektedir.

    boruboruyetersiz.png

    Click to View Image402 View(s)

    Taşıma gücü yetersizse, genellikle şunlar yapılabilir:

    1. Ana eleman et kalınlığı artırılabilir

    2. Ana eleman çapı-genişliği azaltılabilir

    3. Yandan bağlanan elemanın çapı-genişliği artırılabilir

    4. Bazı durumlarda, yandan bağlanan elemanın et kalınlığı artırılabilir

    Program yukarıdakilere benzer şekilde boru ve kutu birleşimler için 20-30 kadar göçme modunu kontrol eder. Birleşimin yeterli olması için, yetersizlik oluşan formül incelenip elemanlar düzenlenmelidir.

    ----------------------------------------------------------------------------------------------

    Bazı durumlarda gerekli geometrik şartları sağlamak imkansız olur. Örneğin kutu profillerden yapılan çatıda, 90' bağlantı şartı sağlanamaz. Büyük yükler taşımayan, depremde ana taşıyıcı sistem olmayan durumlarda bölüm 14 ihmal edilmek istenirse şu yol izlenir:

    1. Bütün birleşimler taşıma gücü olarak yeterli seviyeye getirilir.

    2. Şu opsiyon ile bölüm 14 kontrolleri kapatılabilir:

    bolum14iptal.png

    Click to View Image364 View(s)

    avcioglu
    • avcioglu
    • 100% (Exalted)
    • Advanced Member Topic Starter
    4 years ago
    http://forum.sta4.net/Posts/m699-Tasarim-Konulari#post699